De Volkskrant, Economie, 3 juni 2004
Door Patrick Engelsma

Het stuk staat online bij de Volkskrant (betaalde toegang).

AMSTERDAM – Het aantal wifi-hotspots, plekken waar snel, draadloos internet beschikbaar is, neemt sterk toe. Het gebruik blijft echter achter. Intussen staat de opvolger van wifi al klaar.

Geen ontwikkeling in de internetsector die sinds de ‘dot com’-jaren zo warm is ontvangen als wifi, ‘wireless fidelity’, de techniek voor snelle, draadloze internettoegang. Met een kaartje van een paar tientjes in de laptop kan internettoegang worden verkregen over een vrije etherfrequentie. Het signaal wordt verstuurd vanaf basisstations, die een bereik hebben van enkele tientallen meters.

Investeerders stonden indertijd in de rij om de wifi-pioniers van kapitaal te voorzien en gevestigde telecom-partijen waren er als de kippen bij om ze op te kopen.

Misschien is het enthousiasme voor een groot deel te danken aan het voor computerliefhebbers aanlokkelijke idee dat je op het terras maar je laptop hoeft open te klappen om te kunnen mailen en surfen. Of op elke andere publieke plek waar veel mensen komen. In Nederland zijn er inmiddels honderden van zulke hotspots. Maar waar steeds meer computerbezitters zichzelf bevrijden van de kabels en thuis wifi-netwerken aanleggen, wil het met dat surfen op openbare plekken niet zo vlotten.

Het Duitse onderzoeksbureau WIK (Wissenschaftlichen Instituts für Kommunikationsdienste), presenteerde deze week een ontnuchterend onderzoek naar het gebruik van wifi-hotspots. In Duitsland nam het aantal in een jaar toe van 500 naar 2300, maar als een hotspot vijf keer per dag wordt gebruikt, is het veel. Sommige hotspots op vliegvelden zijn wel rendabel, op veel andere plekken als restaurants en hotellobbies moet er geld op worden toegelegd. En het WIK betwijfelt of daar, ook op de lange termijn, verandering in zal komen.

Het WIK is positiever dan de Amerikaanse marktonderzoeker Forrester. Die riep vorig jaar de hotspotmarkt uit tot de nieuwe ‘dot com’-crash: tal van bedrijven steken er miljoenen in die ze nooit zullen terugverdienen. Toen eind mei de Amerikaanse wifi-pionier Cometa inderdaad ten onder ging, haalde Forrester nog eens zijn gelijk met een nieuw rapport met de veelzeggende titel: ‘Hotspots, een groeimarkt zonder winsten’.

Leo Brand, directeur van hotspot aanbieder Swisscom Europe, denkt dat de scepsis over veel locaties terecht is. ‘In surfen op het terras zien wij niet veel, al is het maar omdat de zon in je scherm schijnt.’ Swisscom verzorgt in Nederland op 140 locaties wifi, in Europa zijn het er 1200. Het Zwitserse telecombedrijf richt zich op de zakelijke gebruiker die verblijft in dure hotels als het Hilton. Daar levert het draadloos internet in de kamers.

Ook daar wordt nog geen geld mee verdiend. Maar volgens Brand zal het gebruik van hotspots de komende jaren vanzelf stijgen, als het aanbod toeneemt. ‘We zitten nu nog in de investeringsfase. Eerst moet het netwerk worden uitgebreid.’

‘Vijf keer per dag inloggen op een hotspot? Wij zitten daar flink boven’, zegt Maaike Scholten, woordvoerder van KPN, dat sinds enkele weken zijn wifi-hotspots in tv-commercials onder de aandacht brengt. Mobiele operators zoals KPN zetten flink in op de techniek. ‘Iedereen wil erbij zijn’, zegt Krijn Schuurman van onderzoeksbureau Dialogic. ‘De investeringen zijn ook laag.’ Bij umts, de derde generatie mobiele telefonie die ook draadloze internettoegang levert, is dat anders. Om op veel plekken internet aan te kunnen bieden via wifi vergt miljoenen, om dat via umts te doen zijn grotere bedragen nodig.

KPN heeft voor haar wifi-activitieten Hubhop overgenomen, een van de eerste hotspotaanbieders in Nederland. T-Mobile heeft een andere aanbieder gekocht, ViaWia. Telfort zoekt nog een partner en hoopt begin volgend jaar met wifi te kunnen beginnen, zegt Theo van de Wiel van het bedrijf, dat vorige week overigens bekendmaakte van zijn umts-licentie af te willen.

De mobiele operators verwachten dat wifi uiteindelijk een aanvulling wordt op umts-diensten die zij gaan leveren. Onderweg kun je umts gebruiken, op vaste punten schakel je over wifi, want dat is veel sneller. umts heeft een maximale snelheid van twee megabit per seconde (Mbps), wifi kan in theorie 11 Mbps halen en met de nieuwe standaard zelfs 54 Mbps.

KPN wil van 150 hotspots nu naar zo’n 500 eind dit jaar. Andere aanbieders hebben vergelijkbaree groeiplannen. Maar om hotspots ook echt hot te laten worden, zal de prijs flink omlaag moeten. Een uurtje surfen kost nu zo’n vijf euro. ‘Klanten vinden die prijs aan de hoge kant’, beaamt Scholten van KPN. Schuurman van Dialogic verwacht dat de draadloze internettoegang uiteindelijk bij de prijs van bijvoorbeeld een hotelkamer wordt inbegrepen. De Duitse onderzoekers van het WIK zien om die reden ook de verlieslijdende hotspots niet zo snel verdwijnen: dienstverleners gebruiken wifi als middel om nieuwe klanten te lokken.

Terwijl wifi-aanbieders hun netwerk uitrollen en uitzoeken hoe investeringen terugverdiend kunnen worden, dient de opvolger van wifi zich al aan. Wimax wordt net als wifi vanaf basisstations verspreid. Maar die stations hebben een veel groter bereik, tot potentieel vijftig kilometer. Ook de snelheid ligt hoger, op zeventig Mbps, al zullen zowel die snelheid als het bereik in de praktijk niet worden gehaald, zegt Jan Buis, accountmanager van Nozema.

Deze beheerder van etherzenders maakt als enige Nederlandse partij deel uit van het Wimax-forum, het consortium dat de nieuwe draadloze internettechnologie ontwikkelt. Zomer volgend jaar zouden de eerste Wimax-stations in Nederland kunnen gaan zenden, verwacht Buis.

Maakt Wimax de aanleg van wifi-hotspots niet snel overbodig? Volgens Buis is dat niet zo. ‘Wifi is voor binnen, Wimax is er voor buiten. In eerste instantie zal Wimax dienen voor de zogeheten witte gebieden, plekken die te dunbevolkt zijn voor kabel- en adsl-providers om internet te leveren. Het zal vervolgens enige jaren duren voor Wimax wifi echt kan vervangen.

Categorieën: Quotes

1 reactie

Melvin · 25 juli 2005 op 18:33

Handig artikel, maar is er ook een site waar de precieze locaties van WiFi hotspots staan?

Geef een antwoord

Avatar plaatshouder

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.